Wie zou er met het Amerikaanse systeem in Nederland winnen?
Het is na al die tijd eindelijk voorbij. Het is nu donderdag en de wereld is nog steeds niet geëindigd. Er bestaat nu dus een kans dat we het zowaar gaan overleven de komende jaren, en hoe geweldig zou dat zijn? Toch hebben we iets om op terug te kijken. Volgens ‘The Centre of Responsive Politics’ is er namelijk tijdens deze verkiezingen een slordige 5,8 miljard uitgegeven. Omdat de VS momenteel 318,9 miljoen inwoners heeft, kost dat de Amerikanen grofweg 17 dollar per persoon, ofwel 15,5 euro. Hou dit bedrag in gedachten.
Je zou haast vergeten dat wij Nederlanders ook iets hebben om naar uit te kijken. Hoewel de reality show van Amerika al jaren bezig is, komt die van onszelf nog maar moeilijk op gang. Het enige wat we eigenlijk merken is vergelijkingen tussen Trump en Wilders en een paar minuten in de ‘politieke zendtijd’.
Het feit dat wij nuchtere Nederlanders er niet zo’n drama van maken kan gezien worden als een gemiste kans of een welkome opluchting. Het feit is dat we volgens de rekenkamer ‘maar’ 50 miljoen euro uitgeven aan onze verkiezingen, wat neerkomt op ongeveer 4 euro per persoon. Als je dit vergelijkt met die 15,5 euro van Amerika zie je meteen het niet bij te benen verschil.
Mag Amerika zich meer als ons gedragen of moeten wij meer richting die hamburger-eters? Deze week hebben jullie kunnen lezen hoe het Amerikaanse systeem nou precies werkt. Wat nou als wij in Nederland hetzelfde systeem zouden hanteren? Om dit te illustreren gaan we naar de verkiezingen van 2010, zie de afbeelding. Je zult je misschien herinneren dat VVD toen in een coalitie zat met CDA, gedoogd door PVV.
Volgens het Amerikaanse
kiesstelsel krijgt de grootste partij van een staat de kiesmannen van de
volledige staat. In Nederland krijgt dus de grootste partij van een provincie
de kiesmannen van de hele provincie. Voor het ‘aantal kiesmannen’ nemen we het
aantal inwoners gedeeld door 100.000, en het totaal aantal kiesmannen is 158,
waardoor het minimum aantal 79 is. De uitslag is als volgt:
Groningen: PvdA -> 6
kiesmannen
Drenthe: PvdA -> 5 kiesmannen
Friesland: PvdA -> 6
kiesmannen
Overijssel: CDA -> 11
kiesmannen
Gelderland: VVD -> 20
kiesmannen
Flevoland: VVD -> 4
kiesmannen
Noord-Holland: VVD -> 28
kiesmannen
Zuid-Holland: VVD -> 36
kiesmannen
Zeeland: PvdA -> 4 kiesmannen
Noord-Brabant: VVD -> 25
kiesmannen
Limburg: PVV -> 11 kiesmannen
Opgeteld levert dit de uitslag:
CDA 11 kiesmannen.
PVV 11 kiesmannen.
PvdA 21 kiesmannen.
VVD 115 kiesmannen.
Met dit systeem zou de VVD
alleen kunnen regeren, omdat hun aantal van 115 veel meer is dan het minimum
van 79. Het is nu dus lichtelijk verbazingwekkend dat er zo moeilijk een
coalitie gevormd werd. Nu is het alleen de vraag of deze gang van zaken de
bevolking van ons land tevreden zou stellen?