Wiskunde, economie en
aardrijkskunde klinken heel normaal, maar zijn eigenlijk best wel ouderwets, in
Finland doen ze het bijvoorbeeld net iets anders.
Je bent misschien nu net bezig met het vieren of verwerken
van tentamenresultaten. Misschien zit je al helemaal in de materie van je
nieuwe vakken waar je vol motivatie aan gaat beginnen, of ben je zeer gestrest
bezig met het schrijven van een scriptie. Heel leuk en aardig, maar denken we
wel eens na over de kwaliteit van het hele onderwijssysteem waar we in
ondergedompeld zitten? Ik ben er niet zoveel mee bezig, althans niet genoeg
vind ik zelf. En dan heb ik het niet over de vraag of de docent goed te
verstaan is of over de vraag of het niveau van het tentamen goed was, maar meer
over de vraag of we wel effectief worden opgeleid voor de rest van ons leven.
Met de verkiezingen voor de deur zijn dat interessante vragen, waar ik
eigenlijk pas over na dacht toen ik laatst een artikel las over onderwijs in
Finland.
Finland wordt, als het aan onderwijs ligt, al een lange
tijd gezien als een van de besten ter wereld. Een leraar of docent is dan ook
echt een persoon met aanzien. Een reputatie die in Nederland nog wel eens ver
te zoeken is. De Finse school is niet bepaald ‘schools’. Finse leerlingen
krijgen veel minder les waardoor een docent meer ruimte heeft om leerlingen
persoonlijke aandacht te geven en meer tijd over houdt om zichzelf verder te
ontwikkelen. Desondanks zijn de kosten voor onderwijs in Finland laag, vergeleken
met andere westerse landen.
Ondanks dat dit systeem effectief blijkt te zijn wil het
Finse ministerie van onderwijs gaan hervormen. Voor studenten vanaf 16 jaar
zullen de afzonderlijke vakken verdwijnen; in plaats daarvan bestuderen
studenten allerlei gebeurtenissen of sociale verschijnselen. Ze kunnen hun
onderwerpen zelf kiezen en hierbij rekening houden met hun
toekomstperspectieven. Je kunt er bijvoorbeeld kiezen voor de cursus ‘werken in
een café’ of voor de cursus ‘klimaatverandering’. Verdwijnen de traditionele
vakgebieden zoals wiskunde en kunst dan? Nee, volgens het Finse ministerie
niet. Bijvoorbeeld een cursus als ‘Tweede wereldoorlog’ heeft zowel historische
als geografische en wiskundige aspecten.
Als ik dit lees vind ik het jammer dat ik nu al onderwijs
volg. Dadelijk hoor ik nog bij die generatie die ouderwets les heeft gehad. Kan
ik jongeren gaan uitleggen dat ik nog in een echt klaslokaal heb gezeten.
Passief leren, vakken volgen waarvan je niet zeker bent of er wel wat aan hebt,
in grote zalen zitten… Dat zal in Finland waarschijnlijk vanaf 2020, als dit
nieuwe plan wordt ingevoerd, niet meer het geval zijn. Ik verwacht dat dit dan
ook overwaait naar Nederland. Niet direct, want zo’n verandering daar moeten we
ons natuurlijk eerst tegen verzetten, want we blijven Nederlanders.
Als je dus in de komende tijd al wil leren hoe je in een
café moet werken, zul je toch echt ‘s avonds naar de stad moet fietsen en een
paar biertjes tappen.