Het Amerikaanse kiesstelsel in een notendop (deel I)

November 7th, 2016

Shi van der Vaart

Stronger Together of Make America Great Again?

De wereld staat op scherp, de Verenigde Staten zal op 8 november een nieuwe president gaan kiezen. In de laatste dagen hopen de kandidaten de zwevende kiezers nét over de streep te kunnen trekken. Trump zal op de laatste drie dagen van zijn campagne te vinden zijn in Minnesota, terwijl Clinton haar pijlen richt op Florida. Maar hoe werkt het Amerikaanse kiesstelsel precies? 

In Nederland wordt een minister-president gekozen door het volk op de dag van de verkiezingen. In Amerika ligt dit net even wat anders. Op de dag van de verkiezingen zelf wordt de president niet gekozen, maar gaat het om het kiezen van het kiescollege. Er zijn in totaal 538 kiesmannen, die zijn verdeeld over vijftig staten in Amerika en het District Columbia. De staten hebben een verschillend aantal leden van het Huis van Afgevaardigden toegewezen gekregen, wat is gebaseerd op het aantal inwoners per staat. Zo heeft Californië vijfenvijftig kiesmannen, terwijl Wyoming, Vermont en onder andere Alaska maar drie kiesmannen in het Huis van Afgevaardigden hebben zitten. Om de verkiezingen te winnen, moet een kandidaat 270 (van de 538) stemmen binnen het kiescollege halen. 
 
Wanneer een kandidaat wint in een staat, krijgt de verkiezingskandidaat alle kiesmannen van die staat toebedeeld: ‘The winner takes it all’. Zo is het mogelijk dat een kandidaat maar 51% van de stemmen heeft gekregen, maar toch alle kiesmannen naar zich toetrekt. De staten Maine en Nebraska vormen hierop een uitzondering, daar worden stemmen naar verhouding over het aantal kiesmannen verdeeld. Hierdoor is het mogelijk dat een presidentskandidaat de verkiezingen kan winnen met minder stemmen dan zijn/haar tegenstander. Dit is vier keer in de Amerikaanse geschiedenis gebeurt, waarvan de laatste keer in 2000. Bush veroverde 271 zetels in het College van kiesmannen met 50.455.156 stemmen. terwijl Gore er 267 zetels toebedeeld kreeg met 50.992.335 stemmen.  Bron: Wikipedia

Morgen zullen de twee aartsrivalen tegenover elkaar staan in de politieke arena. Alle ogen in de wereld zijn gericht op de Verenigde Staten. Woensdagochtend zullen de eerste uitslagen binnendruppelen en wij zijn zeer benieuwd wie er zal zegevieren.